Ավետարան ըստ Հիսուսի : Ժոզե Սարամագո

Վեպում ներկայացվում է Նոր Կտակարանի իրադարձությունների ինքնատիպ մեկնաբանությունը. որոշ դրվագներ առհասարակ բացակայում են կամ պակաս ուշադրության են արժանանում, իսկ մյուսները, ընդհակառակը, անցողիկից դառնում են առանցքային: Ավետարանական ժամանակների տագնապալի մթնոլորտում Սարամագուն փորձում է գտնել իրական պատճառները այն տառապանքի, որ կրել են Հիսուսն ու նրա հայր Հովսեփը: Հիսուսի կերպարը զերծ է հերոսականությունից. Նա մարդ է՝ մարդուն բնորոշ բոլոր խնդիրներով ու կասկածներով, ցանկություններով ու սխալներով: Սա 20 –րդ դարի ամենասկանդալային գրքերից է, թարգմանված է բոլոր եվրոպական լեզուներով: Եկեղեցին այն հռչակեց «Նոր Կտակարանին ուղղված զրպարտագիր», բայց հենց այս վեպի համար էր, որ հեղինակը ստացավ Նոբելյան մրցանակ… Որքան էլ որ ծամծմված է թեման, Սարամագուն աննկարագրելի հմտությամբ է ընթերցողին խորասուզում մեր դարաշրջանի առաջին տարիների աշխարհ: Առանձնահատուկ է պատումի ոճը. ասացողի կենդանի խոսք, մեղմ, շշնջացող ձայն, որ մերթ ծոր է տալիս բառերը, մերթ հապճեպ արտաբերում շուտասելուկի պես: Հրաշալի գիրք, որը կարդալիս զգում ես փշրված ատամներից արյան համը, կամ ինչպես է անապատների ավազը սորում մատներիդ արանքով, և… Աստծու ներկայությունը…